Levenswandel Coaching

In en met de natuur

Ingeborg Verplancke

Over tijd, winterzonnewende en heilige nachten…

Door

Op de drempel van de winterzonnewende, het Joelfeest, staat de zon het laagst en zijn de dagen het kortst. Maar zaterdag 21 december om 10u21, de eerste astronomische winterdag, zal het licht weer sterker worden en de dagen langer, eerst nog onmerkbaar zodat we nog de tijd kunnen nemen om onze innerlijke basis te voeden vooraleer we een nieuwe creatieve jaarcyclus aanvatten,
net zoals bomen die in de winter hun voedingsstoffen in hun wortels opslaan.

Dit is de tijd om dankbaar te zijn voor de lessen van het donker,
de tijd om transformatie te verwelkomen zodat je straks het licht volop kan binnenlaten.
Voor mij was en is het een tijd om af te stemmen op de klanken van mijn ziel, in harmonie met de natuur.
Daarbij denk ik spontaan aan het Duitse woord ‘Einklang’ waar niet echt een letterlijke vertaling van bestaat.
Het is een zoektocht die me nieuwe inzichten brengt, me met nieuwe mensen/zielsverwanten in contact brengt,me soms ook verwarring brengt wanneer oude paradigma’s uitgedaagd worden.

Wat betekent deze tijd voor jullie? Hoe moeilijk/makkelijk is het om te vertragen, meer rust te nemen?
Wat heb je nodig om te ‘regeneren’?
Wat mag er vanuit het donker geboren worden?
Dit is de droomtijd, de tijd om zaadjes van nieuw leven, nieuwe ideeën en projecten te koesteren…

Straks is het ook de tijd van de Heilige Nachten, de 12 nachten tussen Kerstavond en Driekoningen,
de tijd tussen de tijd, gebaseerd op het verschil tussen een maanjaar (12×29,5 dagen) en een zonnejaar (365 dagen).
Men zegt dat de sluiers tussen de materiële en immateriële wereld dan heel dun zijn en mystieke ervaringen vaker voorkomen…
Men zegt dat je best een boekje op je nachttafeltje legt om je dromen in te pennen want die zouden zelfs voorspellend kunnen zijn…

Ik wens jullie alvast een fijn eindejaar!!

De Novemberverklaring en het onderwijs

Door

Op 30 november 2024 ging het lustrum van de Novemberverklaring door in de brutalistische kapel van Kerselare. De Novemberverklaring ontstond 5 jaar geleden onder impuls van Hans Claus, gewezen directeur van de gevangenis van Oudenaarde, filosoof en kunstenaar: https://novemberverklaring.eu/

Op deze website kan ieder de pdf downloaden en via een mailtje de verklaring onderschrijven. Naast een portie gezonde maatschappijkritiek lees je er 6 krijtlijnen voor een andere samenleving.

Halverwege 2024 startte vanuit dit initiatief een werkgroep om het onderwijs te hertekenen. Welk soort onderwijs hebben we nodig om deze nieuwe samenleving vorm te geven? Ik voelde me geroepen om hieraan mee te werken. Hoe kwam ik daartoe? Ik deed mijn verhaal op het lustrum en schrijf het hieronder neer.

Nu werk ik als wandelcoach en bosbadgids met een warm hart voor de mens en voor deze planeet ! Maar heel lang geleden studeerde ik economische humaniora en later economisch hoger onderwijs van het lange type zoals dat toen noemde, aan de Hogeschool voor vertalers en tolken in Gent. Ik studeerde er dus onder andere economie of zal ik zeggen de heersende economische concepten?
Wie was ik om in vraag te stellen wat grote economische denkers bedacht hadden?
Ik ging nadien werken in het bedrijfsleven en dat deed ik nog steeds toen ik op een dag hoorde dat economie ook anders kan.

Dat was in de Blauwe Bloem in De Lange Steenstraat in Gent, een natuurvoedingswinkel en proeftuin voor de associatieve economie. Deze visie, van Rudolf Steiner, was in 1922 revolutionair en is dat nog steeds, omdat die het bestaande narratief uitdaagt en radicaal andere concepten vooropstelt.
Via Luuk Humblet en Mia Stockman leerde ik er het maatschappijmodel kennen van de sociale driegeleding, geïnspireerd door de principes vrijheid, gelijkheid en broederschap bestaande uit een economie waar broederschap voorop staat ipv concurrentie. Een politiek waar gelijkwaardigheid heerst ipv macht en een geestesleven waartoe onderwijs behoort, net zoals de kunstwereld, geneeskunde en wetenschap, waar, je raadt het al, vrijheid heerst ipv de dictaten van de bedrijfswereld of van de overheid.

Toen ik vorig jaar de novemberverklaring te lezen kreeg, bleek deze goed aan te sluiten op deze visie. Ik had toen tussendoor ook een tijdje gewerkt in de jeugdhulp waar ik kinderen en jongeren met het onderwijssysteem zag worstelen. Dus toen Hans van start wou gaan met een werkgroep onderwijs voelde ik me meteen aangesproken. Ik ben het met hem eens: als we iets ten gronde willen veranderen, zal dit moeten vorm krijgen via het onderwijs.

Hoe hebben we dit aangepakt? We lieten ons inspireren door een voorstelling bedacht door Lara Staal, huiskunstenaar bij het NTG voor sociaal-artistieke projecten. De voorstelling ‘Dissident’ werd in 2023 opgevoerd door 5 jongeren die het moeilijk hadden zich aan te passen aan het onderwijssysteem; adolescenten zonder acteerervaring maar met een gemeenschappelijke wens: een ander onderwijs voor een andere samenleving. De jongeren stelden het huidige onderwijssysteem aan de kaak, ingeschreven in een neo-liberale ideologie of doctrine. De voorstelling eindigde met een brief aan toenmalig Minister van Onderwijs Ben Weyts, als reactie op een beleidsnota waarin hij scholen vergeleek met ondernemingen in niet mis te verstane bewoordingen:
” leraren zijn ‘vermogensbeheerders’, de leerlingen vertegenwoordigen ‘ons kapitaal’”, om maar te illustreren hoe sterk ons onderwijs aangestuurd wordt door, en doordrongen is van, ons huidig economisch systeem van altijd meer, altijd beter en altijd sneller!

De ‘dissidenten’ leerden ons 12 lessen, die we nu stuk voor stuk onder de loep nemen om uiteindelijk een eerste schets te maken van een ander onderwijs – een onderwijs dat jongeren helpt van binnenuit dàt vorm te laten krijgen dat in aanleg in hen aanwezig is, zonder hen in een vorm te dùwen die hen klaarstoomt voor de economie zoals we die nu kennen.

Ik zou kunnen uitwijden over alles waar de Dissidenten tegenaan liepen maar voor een kort overzicht van deze 12 lessen neem ik jullie even mee naar een denkbeeldige school :

 waar leren gebaseerd is op co-creatie, in de ontmoeting tussen leerling en leerkracht, los van dictaten van overheid en economie,
 waar er ingezet wordt op verbinding via dialoog en uitwisseling,
 waar nieuwsgierigheid en verbeelding geprikkeld worden,
 waar de klemtoon ligt op creëren ipv reproduceren,
 waar kennis in verhouding staat tot motivatie, behoeften en waarden ipv tot objectieve meetstandaarden,
 waar kennis niet het doel is maar het middel om de liefde voor een vak, voor het leren en voor het leven over te brengen,
 waar ruimte is voor reflectie, introspectie, oriëntatie en spirituele waarden
 waar leerlingen en leerkrachten de kans krijgen om een relatie op te bouwen en hun verantwoordelijkheid te nemen in de zorg voor elkaar
 waar eigenwaarde van leerlingen gevoed wordt door gelijkwaardigheid: tussen leerlingen en leerkrachten, tussen onderwijsrichtingen, tussen leerlingen onderling, ….

Kunnen we ons deze school voorstellen? Als we ons deze school kunnen voorstellen, kunnen we dit onderwijs realiseren, met wilskracht, doorzettingsvermogen en zonder twijfel ook uithoudingsvermogen, kwestie van op dezelfde nagel te blijven kloppen en heel goed te weten waarom en wat we daarmee willen opbouwen!

Ik eindig graag met een quote van Herbert Renz-Polster, Duitse kinderarts, wetenschapper en auteur: “ Een generatie, die in toenemende mate in de beste levensjaren met burn-out te kampen heeft, heeft voor haar eigen kinderen een levensweg uitgewerkt met nog meer tempo, nog meer prestatie, nog meer eisen. Ze heeft kleuterscholen omgebouwd tot scholen omdat ze gelooft dat kinderen, die vroeg wiskunde leren, sneller het doel bereiken….wacht even, welk doel?”
Ik zou er ook nog kunnen aan toevoegen: “wiens doel?”

Beltane, feest van de vruchtbaarheid

Door

Tussen voorjaarsequinox en midzomer

Wellicht zouden de oude Kelten Beltane dit jaar gevierd hebben op 24 april, de dag van de volle maan, middenin tussen de voorjaarsequinox en midzomer. Heden ten dage wordt algemeen gekozen voor 30 april en 1 mei. Het vruchtbaarheidsfeest, gewijd aan Belenus, god van de zon, het vee en van de oogst, kan ook ons, Germaanse afstammelingen, inspireren om onze eigen rituelen vorm te geven.

Beltane toen

De Beltane-nacht is er traditioneel één van vreugdevuren om de terugkeer van de zon te vieren. Men geloofde dat de vlammen, de rook en de as van Beltane-vuren reinigende en beschermende krachten hadden. Mensen en vee liepen destijds tussen 2 vuren in om gezegend en gereinigd te worden.

Een ander gebruik, dat her en der nog steeds leeft, was dat van het oprichten van de meiboom. Traditioneel was deze van berk, symbool van reiniging en vernieuwing, de eerste boom van de Ogham, het bomenalfabet. Zingend danste men rond de meiboom, die versierd was met bloemen en linten, om het heilig verbond te vieren tussen hemel en aarde.

Beltane vandaag

Hoe kunnen we invulling geven aan Beltane in onze huidige maatschappij?

Vaak wordt de expansieve groeikracht heden ten dage overgewaardeerd, ten koste van de introspectieve reflectiekracht. Het is niet altijd lente, behalve dan ‘in de ogen van de tandartsassistente’ (volgens Peter de Koning). Aanknopen met onze aloude traditie van Keltische en Germaanse jaarfeesten kan ons helpen de verandering van de seizoenen in ons leven te integreren, en àlle seizoenen te vieren, in harmonie met het ritme van de natuur. Vreugdevuren verenigen jong en oud!

Wat kan Beltane voor ons individueel betekenen?

Volgens overleveringen, worden de sluiers tussen onze wereld en de geestelijke wereld dan heel dun, net als tijdens Samhain op 1 november. Magische dagen dus…en een warme uitnodiging om op 30 april of 1 mei de natuur in te trekken; je wensen en dromen te delen met de bomen, een bloemenkrans te maken met meidoorn en berkentakjes of je gezicht te verfrissen met de dauw van de eerste mei-morgen.

Deze Beltane wordt versterkt door een diepe onderstroom want ze draagt de belofte met zich mee van de volle maan in schorpioen, nl die van wedergeboorte en transformatie, als we durven loslaten wat ons lijkt tegen te houden. Het laatste kwartier op 1 mei in waterman vraagt ons om kleur te bekennen, te staan voor wat voor ons wezenlijk is, terwijl nog tot 21 mei de zon in stier ons helpt beide voeten op de grond te houden.

Wat is het nieuwe dat in jou mag groeien?

Wat vertellen jou de kleuren van de lente?

Wat is het oude dat jij mag loslaten?

Kanttekening bij de transitie van Pluto in Waterman

Door

Pluto is zonet begonnen aan zijn reis door het dierenriemteken waterman en dat zullen we geweten hebben. De komende 20 jaar worden we uitgedaagd om in onze waarheid te staan.

Waterman is het sterrenbeeld van waar-heid, waar-achtigheid, waar-digheid. Van vrijheid, gelijkwaardigheid en broederschap, de principes waartoe de Franse Revolutie een eerste impuls gaf maar die toen, en jammer genoeg nog steeds niet, konden waargemaakt worden. Het zou wel eens kunnen dat de oorzaak hiervan niet buiten ons te vinden is maar binnenin ons. Hoe vrij zijn we? Gunnen we ons vrijheid? Hoe zit dat met broederschap? Gunnen we anderen vrijheid? Voelen we ons gelijkwaardig? Het gaat hierbij niet om het fysiologisch of sociologisch aspect maar om het fundamenteel besef dat de ene niet boven de ander staat.

Zolang we de principes in onszelf niet waar-maken, zolang zullen we ze in de buitenwereld ook niet vinden. Zolang houden we collectief de illusie in stand dat anderen met de waar-heid een loopje nemen.

Misschien is het belangrijkste middel daartoe wel ‘waar-nemen’. Waarnemen brengt ons steeds terug bij onszelf. Wij zijn namelijk de waarnemer. Ons lichaamsgevoel speelt daarbij de hoofdrol. Het is namelijk onze barometer voor wat harmonisch of disharmonisch met ons resoneert.

Wat raakt ons? Wat ons raakt, haakt ergens op aan. Welke overtuiging, welk geloof over onszelf en de wereld houden we erop na? Voelen we pijn bij het zien of horen dat sommigen anderen geweld aandoen? Hoe doen wij onszelf geweld aan? Welke overtuigingen schuilen hierachter? Deze overtuigingen tegen het licht houden vanuit het licht dat we ZIJN, kan het verschil maken tussen de hemel en de hel. Nee, niet aan de gene zijde maar in het hier en nu, op de plek waar we ZIJN.

Pluto geeft aan dat de tijd gekomen is om de machts-en manipulatiemechanismen te doorzien. Er is geen betere manier om dat te doen dan ze te zien als een projectie van onszelf. En misschien kunnen we dan een werkelijk andere wereld creëren, in de geest van waterman, het watermantijdperk tegemoet.

Informatie-constipatie, een symptoom of een ziekte?

Door

We consumeren steeds meer informatie, met als enige filter die van de sociale media zelf. Dat doet onze ontgiftende organen geen goed, onze longen, nieren, lever, darmen en onze huid, want deze filteren niet enkel de grofstoffelijke maar ook de fijnstoffelijke materie. Net zoals op de werkvloer kunnen we om te beginnen de informatie filteren op basis van het principe ‘need to know’ of ‘nice to know’. Een digitale én mentale detox is zonder twijfel aan de orde!

Ik heb de tijd nog meegemaakt (jawel, ik ben al zo oud!) dat informatie enkel via kabel-tv, radio, leraars, boeken en tijdschriften kwam. Nu flitst alles aan breedbandsnelheid van 100mBits per seconde aan ons voorbij.

Ik wil graag een lans breken voor traagheid. Het soort traagheid waarmee we een boek lezen; alle indrukken kauwend en herkauwend om die tot een eigen levendige voorstelling te maken. In tegenstelling tot de snelheid waarmee sommigen podcasts en video’s consumeren en niet voorbij de intrusieve indrukken geraken. Een verzameling bomen is nog geen bos. Een verzameling indrukken wordt pas dan een samenhangend geheel als je er een innerlijk landschap mee kan vormgeven.
Het verwerken van een leestekst is een interactief proces waarbij we in dialoog gaan met verschillende deelpersoonlijkheden terwijl een moderator het overzicht bewaart.

De digitale informatiestroom/-storm gaat gepaard met koptelefoons en oortjes waarmee we ons afsluiten van de buitenwereld. Digitale media eisen elk ogenblik van de dag onze aandacht op en dienen vooral onze ‘monkey-mind’ die liefst voortdurend van de hak op de tak springt en luidkeels zijn aanwezigheid hoorbaar maakt. We worden weerloos, willoos en verliezen de draad…

Een boek lezen is een uitdaging geworden. We zijn gewoon geraakt aan kleine hapklare brokjes informatie. Video’s en podcasts komen ongenuanceerd binnen want we kunnen er zelf geen beeld/geluid bij verzinnen. Is het niet zo dat boeken veel meer aan de verbeelding overlaten en ons creatieve brein stimuleren? Het intrusieve en dwingende karakter van de digitale media laten ons daarenboven moeilijk toe het ‘afspelen’ te onderbreken. Boeken kunnen we makkelijker opzij leggen om op een later tijdstip de voorgaande bladzijden diagonaal of horizontaal te hernemen en verder te lezen…

Ondanks de voordelen die boeken bieden, blijken digitale media steeds populairder te worden. Ze vragen vooral weinig inspanning en doen ze dat wel, dan worden ze nauwelijks beluisterd of bekeken.
Het heeft wellicht weinig nut zich te blijven verzetten tegen de ‘vooruitgang’ maar ‘vooruitgang is soms achteruitgang’ zei Boddhisatva Avalokitesvara en hij zette zich achterstevoor op een ezel.
Als vooruitgang afgemeten wordt aan snelheid en gebruiksgemak, dan is discipline echt wel iets uit de vorige eeuw, want die vraagt tijd en inspanning.

Lang niet alles is laakbaar want het internet is een venster op de wereld en zonder ons te verplaatsen kunnen we een opleiding of een opname ervan volgen, ook al gaat deze door aan de andere kant van de planeet. Zonder file-leed kunnen we overleg organiseren via online communicatieplatformen. Het medium maakte furore in Corona-tijd. Geen goed zonder kwaad, geen kwaad zonder goed, om Thomas van Aquino in mijn eigen woorden te citeren…

Food for thought….

Nu ook bosbaden met oortjes !

Door

Misschien las je al wel een boek of een artikel over bosbaden maar vind je het moeilijk om die piekerfabriek te stoppen als je alleen op stap gaat. Ik ga graag met je mee en we hoeven er niet eens voor af te spreken!

Met deze podcast help ik je op weg en begeleid ik je stap voor stap om bij jezelf aan te komen, te vertragen en je zintuigen open te stellen. Smaakt dit korte proevertje naar meer? Beluister dan de podcasts van mijn collega’s via de onderstaande link, sluit aan bij een workshop of organiseer zelf een bosbad met Levenswandel met een groepje gelijkgezinden!

Bosbadgeluiden is een initiatief van Usha Henning, Steffie Vandierendonck en mezelf. Je vindt hun podcasts en een korte introductievideo via deze link: https://www.bosbadenvlaanderen.com/podcast

Met dank aan Wouter Van Dyck van www.demuzen.be
Muziek: Track: Woods Music composed and recorded by Oak Studios Creative Commons – Attribution ND 4.0

PS Vergeet niet je belgeluiden van je gsm af te zetten en je oortjes mee te nemen !

podcast bosbadgeluiden met Ingeborg